Washington Anlaşması’nın 5. Yılı: Kayıp Bir Fırsat

Washington Anlaşması’nın imzalanmasının üzerinden beş yıl geçti. Kosova için tarihi bir başarı olan bu anlaşma, Kosova ile ABD arasındaki stratejik ortaklığın güçlendirilmesi ve büyük altyapı projeleri aracılığıyla bölgedeki ekonomik gelişmelerin merkezine yerleşme konusunda eşsiz fırsatlar sunuyordu.

Altyapı Projeleriyle Bölgesel Bağlantı

Anlaşmada yer alan büyük altyapı projelerinin hayata geçirilmesi halinde Kosova, bölgede karayolu, demiryolu ve enerji alanında önemli bir kavşak haline gelecekti. Fushë Kosova, Durrës ve Selanik limanlarına bağlanarak Orta Avrupa’ya uzanan bir kuru liman işlevi görecekti. Gaz boru hatları aracılığıyla enerji alanında da bölgenin önemli oyuncularından biri olacaktı.

Politik Kazançlar

Anlaşma, uzun yıllardır devam eden engeli aşarak İsrail’in Kosova’yı tanımasını sağlayarak Kosova’nın uluslararası statüsünü yükseltti. Bu tanınma, Kosova’nın uluslararası alandaki öznel konumunu güçlendirdi.

İhmal Edilen Fırsat

Ancak, Kosova’nın talihsizliği, 2021 seçimlerinden sonra göreve gelen kurumlar tarafından anlaşmanın ihmal edilmesi oldu. Anlaşma imzalandığında muhalefet tarafından sert bir şekilde eleştirilirken, beş yıl sonra herkes anlaşmanın stratejik önemini kabul ediyor. Hatta anlaşmayı “ulusal ihanet” olarak görenler bile artık anlaşmanın değerini anlıyor.

Hoti Hükümetinin Kısa Süredeki Başarıları

Washington Anlaşması’nın imzalanmasının ardından Kosova Hükümeti, anlaşmanın uygulanması için bir plan hazırladı. Kısa sürede görevde kalan Hoti Hükümeti, bu plan kapsamında bazı adımlar attı ve bazı projelerin başlatılmasına öncülük etti.

Gerçekleştirilen Adımlar

Altyapı Bakanlığı, DFC ve AB ile Merdarë’ye otoban uzatılması, Durrës otobanının Üsküp, Gjilan ve Presheva Vadisi otobanlarına Shtimje Duhël segmenti üzerinden bağlanması, Durrës demiryolu fizibilite çalışması ve diğer projeler hakkında kapsamlı görüşmeler gerçekleştirdi.

İçişleri Bakanlığı, Merdarë sınır noktasını işlevsel hale getirdi.

Eğitim Bakanlığı, Kosova ve Sırbistan NARIC merkezleri arasında diplomaların karşılıklı tanınması için toplantı hazırlıklarını yaptı.

Ekonomi ve Çevre Bakanlığı, Ujmanit Gölü için Amerikan uzmanlarla fizibilite çalışması yürüttü ve bu çalışma sonraki hükümet tarafından tamamlandı.

Ekonomi ve Çevre Bakanlığı, KOSTT ve ZRRE, MCC çerçevesinde enerji çeşitlendirilmesi projelerini onayladı: Kosova
Kuzey Makedonya gaz boru hattı, Kosova’daki gaz tedarik ağı, merkezi ısıtmanın genişletilmesi, yenilenebilir enerji, enerji tüketicilerinin desteklenmesi, Podujeva, Malisheva ve diğer bölgelerdeki enerji dağıtım ağına yatırımlar.

Ekonomi ve Çevre Bakanlığı, ABD Ekonomi, Enerji ve Çevre Müsteşarlığı ile 23 Ekim 2020 tarihinde 5G sistemi için bir mutabakat zaptı imzalandı.

Ekonomi ve Çevre Bakanlığı, ABD standartlarına uygun 5G teknolojisi ekipmanlarının güvenliği için gerekli adımlar atıldı.

İçişleri Bakanlığı, uluslararası standartlara uygun terörle mücadele ekipmanları kurdu ve BM Güvenlik Konseyi kararları 2178 ve 2396 uyarınca test edildi.

İçişleri Bakanlığı, dini özgürlüklerin korunması ve geliştirilmesi amacıyla yeni bir yasa tasarısı hazırlandı ve Yahudi cemaatinin mülkiyet durumuyla ilgili analiz yapmak üzere bir interdisipliner grup oluşturuldu.

Kayıp kişilerle ilgili olarak, bazı bölgelerde kazı çalışmaları yapılması için taahhüt verildi, uluslararası kuruluşların veritabanları incelendi ve Sırbistan’daki bilgilere erişim sağlandı.